Wandelvakantie Duitsland | Tips voor de mooiste wandelroutes in Hessen

5,4K

Duitsland heeft zichzelf jaren geleden op de kaart gezet als wandelland. Met prima bewegwijzering, goed begaanbare paden en eindeloos veel wandelroutes is het een land voor echte outdoor liefhebbers. Onlangs maakte ik een 5-daagse wandeltrip in de Duitse deelstaat Hessen. Lekker dicht bij huis, maar toch wandelen in de overweldigende natuur die je in Nederland niet vindt. Prachtige wandeltochten door dichte bossen, over weides en door het heuvellandschap langs maisvelden en omgeploegde akkers, Hessen biedt vele mogelijkheden om van jouw vakantie de perfecte wandelvakantie Duitsland te maken.

Dag 1 | Wasserspiele in Kassel en wandelen op de Habichtswaldsteig

Wasserspiele im Bergpark Wilhelmshöhe in Kassel bezoeken

Op een vroege woensdagmorgen vertrek ik met de auto vanuit Zandvoort naar Kassel. De autorit van 426 kilometer verloopt voorspoedig en ik kom rond het middaguur aan in de Duitse stad. Kassel ligt in de deelstaat Hessen aan rivier de Fulda en telt een kleine 200.000 inwoners. Voor mijn wandelvakantie Duitsland begint, bezoek ik eerst nog een van de belangrijkste bezienswaardigheden in Kassel: Bergpark Wilhelmshöhe. Op een plateau boven de stad ligt het Neoklassieke paleis van Wilhelmshöhe. Het paleis maakt onderdeel uit van het grotere Bergpark Wilhelmshöhe, dat sinds 2013 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat.

Dit gigantische park van 2.4 vierkante kilometer is een van de allergrootste heuvelparken ter wereld. Het Hercules-monument staat majestueus boven op de Karlsberg en kijkt neer op de fantastisch mooie waterpartijen. Tijdens de ‘Wasserspiele’ stroomt het water van bovenaan de berg tot het beneden geleden Schloss Wilhelmshöhe. Via trappen, bruggen en verharde paden door het bos volg ik het water naar het eindpunt. In de kasteelvijver kan het water door natuurlijke druk ruim vijftig meter hoog spuiten.

Wandelen op de Habichtswaldsteig van Kassel naar Schauenburg-Breitenbach

Mijn auto laat ik achter op de parkeerplaats bij Schloss Wilhelmshöhe en mijn bagage wordt naar Hotel-Gasthof Fritz’es Goldener Stern in Schauenburg-Breitenbach gebracht. Vanaf het kasteel neem ik de bus naar parkeerplaats ‘Herkules’. Hier start mijn wandeling naar het hotel. De zon schijnt uitbundig en ik heb zin in de eerste etappe van mijn wandelvakantie Duitsland. De 85 kilometer lange Habichtswaldsteig in de deelstaat Hessen is een van de best gemarkeerde routes in Duitsland. Niet voor niks draagt de route het predicaat ‘Premium Wanderweg’ en is onlangs op de derde plek geëindigd als Beste wandelroute in Duitsland van 2019.

Vandaag loop ik een klein deel van deze wandelroute. De route – aangegeven door bordjes met daarop een havik – voert mij over geasfalteerde paden, steile paden door bossen, langs omgeploegde akkers en door weilanden. Een fijne wandeling door een prachtig gebied. Net voor de invallende duisternis bereik ik het hotel in Schauenburg-Breitenbach. Voor ik aanschuif voor een stevige Duitse maaltijd breng ik eerst nog een bezoek aan de plaatselijke wijnmakerij en distilleerderij Joachim Döhne. Ik krijg een informatieve en interessante rondleiding door het bedrijf. En uiteraard wordt er geproefd. Na een lange dag duik ik vroeg mijn bed in.

• Afstand Zandvoort – Kassel (auto): 426 km.
• Afstand Wasserspiele im Bergpark Wilhelmshöhe & Kassel – Schauenburg-Breitenbach (te voet): 18,2 km.
• Accommodatie: Fritz’es Goldener Stern, Schauenburg-Breitenbach.

Dag 2 | Wandelen op de Habichtswaldsteig van Schauenburg-Breitenbach naar Naumburg

Na een redelijke nacht sta ik al vroeg naast mijn bed. Vandaag staat er namelijk een lange etappe op de Habichtswaldsteig op het programma. En ik wil niet zoals gisteren laat aankomen bij mijn volgende slaapplek. Na een verfrissende douche en een uitgebreid ontbijt maak ik een lunchpakket voor onderweg. Mijn bagage laat ik achter in het hotel. Deze zal naar het hotel in Naumburg gebracht worden. Om klokslag 09:00 uur verlaat ik het hotel en begin ik aan mijn wandeling op de Habichtswaldsteig. Ondanks de kou en het waterige zonnetje belooft het opnieuw een mooie dag te worden. In de straten van Schauenburg-Breitenbach ga ik op zoek naar het eerste bordje van de route. Al snel laat ik het rustige dorpje achter mij en duik ik het bos in, en volg trouw de bordjes ‘Edersee’ en de vierkante plaatjes met een havik erop.

Klimmen naar de ruïne van kasteel Falkenstein

Op de Habichtswaldsteig krijg je te maken met voortdurende afwisseling van stille, groene bossen en uitgestrekte open gebieden. Veelal in gebruik als landbouwgrond, maar soms ook als natuurgebied. Na een korte stop bij de resten van kasteel Falkenstein vervolg ik mijn wandeling. Ik daal af door het bos naar parkeerplaats Altenburg en sla rechts af richting Bad Emstal. Na het oversteken van de provinciale weg slingert het onverharde pad omhoog langs maisvelden en omgeploegde akkers. Een pittige klim. Ik wandel nog een stukje door het bos en over een geasfalteerd pad. Het strategisch opgestelde bankje aan het verharde wandelpad is de ideale plek om van een welverdiende lunch te genieten. Dat het zonnetje uitbundig schijnt, maakt de verleiding om een poosje te blijven zitten groot. Een half uurtje moet kunnen, toch? Ik heb tenslotte de hele dag.

Wandelvakantie in Duitsland: Habichtswaldsteig en wandelroute N8 combineren

Na de lunch kom ik wat moeilijk op gang. In de volle zon loop ik bovenlangs akkers. En dat is pittig. Ik ben dan ook blij dat de route iets verderop weer door het schaduwrijke bos loopt. Helaas voor korte duur. Dwars door het glooiende landschap volg ik de bordjes. Ondanks de brandende zon is het geen straf om hier te lopen. De vergezichten zijn fantastisch en de natuur in deze tijd van het jaar prachtig. Uiteindelijk bereik ik het spoor, en steek deze over. Tegen de bosrand staat een bankje waar ik geniet van het fantastische uitzicht. Ik pak de wandelkaart erbij en bereken globaal hoeveel kilometer het nog is tot Naumburg. Iets te veel van het goede is mijn conclusie. Na een smal glooiend pad door een bos vol metershoge dennenbomen verlaat ik de Habichtswaldsteig. De laatste kilometers leg ik af over de wandelroute N8.

Het spoor leidt mij het plaatsje Naumburg binnen. Omdat mijn bagage nog niet gearriveerd is, besluit ik het stadje in te gaan. Niet veel verder dan het terras – schuin tegenover het hotel – kom ik niet. Hier geniet ik van een drankje en zie ik de zon achter de vakwerkhuizen verdwijnen. Nu ik hier zit, begin ik de onderkant van m’n voeten te voelen. Niet gek na bijna 25 kilometer in een hoog wandeltempo. Bossen met naaldbomen, omgeploegde akkers, glooiende berghellingen, weilanden, velden met mais en fantastische vergezichten. Ik liep de afgelopen anderhalve dag een deel van de Habichtswaldsteig, maar de route door het afwisselende natuurgebied is een aanrader voor een wandelvakantie Duitsland.

• Afstand Schauenburg-Breitenbach – Naumburg (te voet): 24,9 km.
• Accommodatie: Landhotel Weinrich, Naumburg.

Dag 3 | Gläsnertal en Hühnerfeld

Korte wandeling door Gläsnertal

In de ochtend word ik door Claudia van Naumburg Tourismus teruggebracht naar Kassel, waar ik mijn auto ophaal en doorrij naar Nieste. Hier heb ik op de parkeerplaats bij Königs-Alm afgesproken met Carsten, de event manager van Wanderschule Nieste. Ik begin de derde dag van mijn wandelvakantie Duitsland met een gedeelte (4,5 km) van de 10 kilometer lange Gläsnertal-route. Een uitdagende route langs bramenstruiken, lage begroeiing en door dichte bossen met naald- en loofbomen. Ik klim en klauter naar boven over uitgesleten paden vol met dennenappels. Je ziet aan verkleuring van de bomen, struiken en varens dat de herfst in aantocht is. Op het afgesproken punt haalt Carsten mij op en rijden we samen naar het Hühnerfeld in Staufenberg.

Wandelen Hühnerfeld

Samen met Carsten loop ik in dit ongerepte natuurgebied een prachtige route over vlonders, grindpaden en door bossen. De wandeling door het Hühnerfeld is een kleine 9 kilometer. En voor vandaag vind ik dat ook wel genoeg. Morgen staat er namelijk een lange wandeling op de Grimmsteig op het programma. Aan het einde van de middag rijd ik naar Pension Sonnenhang in Nieste. Vanuit mijn stoel op het zonovergoten terras van het appartement laat ik de dag nog eens de revue passeren. Mooie wandelroutes, vriendelijke mensen, zon en prachtige natuur. Mij hoor je niet klagen. ’s Avonds ga ik uit eten bij Königs-Alm. In een sfeervolle ambiance geniet ik van een stevige Duitse maaltijd en een goed glas witte wijn. Eenmaal terug bij het pension leg ik mijn spullen klaar voor de volgende dag en duik ik mijn bed in.

• Afstand Kassel – Nieste (auto): 18 km.
• Afstand Gläsnertal & Hühnerfeld (te voet): 13,2 km.
• Accommodatie: Pension Sonnenhang, Nieste.

Dag 4 | Wandelen op de Grimmsteig van Glimmerode naar Velmeden

De wekker gaat al vroeg. Om 07:00 uur om precies te zijn. Na een verfrissende douche en een uitgebreid ontbijt word ik door Carsten naar mijn instappunt – Glimmerode – op de Grimmsteig gebracht. De Grimmsteig beslaat 84 kilometer en loopt in een rondje. De route is onderverdeeld in vijf etappes, van elk zo’n 14 tot 19 kilometer. Omdat ik slechts één dag op de Grimmsteig wandel, loop ik etappe 2 bijna helemaal aangevuld met ‘een stukje’ van etappe 3. Mijn eindbestemming is Landhotel Hubertus in Velmeden, zo’n 20 kilometer verderop. Ondanks het vroege tijdstip laat de zon zich al voorzichtig zien. Dat het herfst is, is goed te zien. In het bos, waar bomen en struiken zich van hun kleurrijkste kant laten zien.

Klimmen naar de ruïne van de Reichenbach burcht

De eerste kilometers op de Grimmsteig gaan over een omhooglopend grindpad door het bos. De grijze kiezels worden verlicht door de stralen van de invallende zon. Door de bomen heen zie ik de ruïne van de Reichenbach burcht op de heuvel staan. Na de 56,3 kilometer, die ik de afgelopen drie dagen heb afgelegd, zit de vermoeidheid nog in de benen. De klim voelt dan ook als een aanslag op mijn kuierlatten. Eenmaal boven beklim ik de toren en geniet van het panoramisch uitzicht over Hessen. Ik verlaat de heuvel aan de andere kant en daal af het bos in. Niet veel later volg ik de bordjes van de Grimmsteig over open weides. Het uitzicht vanaf een bankje is fantastisch. De stilte wordt doorbroken door het getjilp van vogels, het geruis van de bladeren door de wind en het getik van een specht in een boom vlak achter mij.

Beklimmen van de Kindelberg voor een fantastisch uitzicht

Inmiddels is de temperatuur flink opgelopen en berg ik mijn jack en trui op. Net na de kleine begraafplaats en vóór het bord Reichenbach sla ik links af. Door een haag van bomen volg ik het met gras bedekte pad naar boven. Een bankje met een wonderschoon uitzicht over de hellingen van de vallei van het dorpje Reichenbach mag natuurlijk niet ongebruikt blijven. De zon schijnt uitbundig en het is verleidelijk om zo een beetje weg te soezen. Maar er is meer te zien, dus ga ik weer op pad. Ik beklim de Kindelberg. Ook hier zijn de uitzichten geweldig. Na een aantal kilometer afgelegd te hebben door bossen en over weides bereik ik het dorpje Hasselbach.

Vals plat en klimmen op de Grimmsteig

Nadat ik via een viaduct de snelweg ben overgestoken kan ik het bordje van de Grimmsteig in eerste instantie niet vinden. Ineens zie ik het groene bordje bedekt onder bladeren op een boom hangen. Het geraas van de auto’s verdwijnt al snel naar de achtergrond en maakt plaats voor loeiende koeien. Op het eerste oog lijkt het een vlakke weg, maar mijn benen vertellen mij duidelijk iets anders. Vals plat wordt zo’n weg ook wel genoemd. Bossen en open weides wisselen elkaar in rap tempo af. De paden gaan steil omhoog. Met het warme weer is de vierde dag van mijn wandelvakantie Duitsland een ware beproeving geworden. Iets verderop gaat de klim door een schaduwrijk bos. Het briesje zorgt voor een aangename verkoeling op weg naar de top.

Extra kilometers lopen op wandelroute 23

Al een aantal minuten kom ik geen bordje met daarop de ‘G’ tegen. En dat baart mij zorgen. Zeker als je je bedenkt dat de wandelroute erg goed staat aangegeven. Ik besluit door te lopen – achteraf gezien had ik natuurlijk om moeten keren – en bereik het dorpje Küchen. Hier bestudeer ik de wandelkaart, keer ik om en volg wandelroute 23 naar Hausen. Een flinke klim door een dicht bos waarbij ik voortdurend uitglij. Geruststellende gedachte is wel dat er onafgebroken ’23’ op de bomen staat. Na een kleine drie kwartier zie ik een Grimmsteig-bordje in het dorp, waar ik de wandelroute weer oppak.

Naar de top van de Hohen Meissner

Het bedwingen van de 753 meter hoge top van de Hoher Meissner blijkt in de praktijk nog een hele kluif. De klim is in totaal zo’n 6 kilometer lang en begint aanvankelijk geleidelijk. Maar de tweede helft gaat via smalle paadjes dwars door het bos. Heel wat keren stop ik om weer even op adem te komen. Na een stop op de Hoher Meissner begin ik aan het laatste deel van mijn wandeling. Ik heb nog 6 kilometer te gaan tot Velmeden, waar ik zal overnachten in Landhotel Hubertus. Die laatste kilometers gaan hoofdzakelijk naar beneden. Tussen akkers en weides slinger ik over landwegen naar mijn overnachtingsadres, waar ik vrijwel direct onder de douche spring en vervolgens languit op mijn bed beland. ’s Avonds geniet ik van een glas witte wijn en een bord gyros, met friet en salade. En o, dat smaakt extra lekker na zo’n dag buiten.

• Afstand Glimmerode – Velmeden (te voet): 25 km.
• Accommodatie: Landhotel Hubertus, Velmeden.

Dag 5 | P11 Premiumweg Niester Riesen

De laatste dag van mijn wandelvakantie Duitsland blijf ik lekker lang in bed liggen. Jürgen, de eigenaar van Pension Sonnenhang in Nieste, komt mij namelijk om 10:00 uur ophalen. Bij zijn pension nemen we afscheid van elkaar, stap ik in mijn auto en rij naar Königs-Alm. Mijn 5-daagse wandeltrip in de Duitse deelstaat Hessen eindigt met de P11 Premiumweg Niester Riesen. Deze 11,5 kilometer lange wandeling door bossen, over weides en langs ingezaaide akkers is een mooie afsluiting van een fantastische wandelvakantie Duitsland. Ook deze route is uitstekend gemarkeerd. Het is de warmste dag van mijn trip en ik ben dan ook blij dat de route al snel door het bos gaat. Maar ik klim ook over heuvels in de volle zon. Op een gegeven moment sta ik voor de keuze om P11 te volgen of de route af te snijden. Ik besluit de wandelroute te blijven volgen.

Heel even verlaat ik de route voor de Affendenkmal, waar ik geniet van m’n lunch, een weids uitzicht en de stilte. Ik stuit onderweg hooguit op een paar andere wandelaars. Soms loop ik uren lang door de bossen en velden zonder ook maar iemand tegen te komen. Het bos voorbij de Teufelsbrücke is duidelijk getroffen door de droogte. Veel ontwortelde bomen en dode dennenbomen die op het punt van omvallen staan. Nog één keer zet ik aan voor een klim. Op de top van de heuvel blijf ik even staan en geniet voor de laatste keer van een fantastisch uitzicht. Na zo’n 2,5 kilometer door het bos bereik ik de parkeerplaats. Voor ik aan de terugreis begin, trakteer ik mezelf op Kaffee und Kuchen bij Königs-Alm. De afgelopen vijf dagen liep ik in totaal 95 kilometer. Met een voldaan én trots gevoel zet ik koers naar Zandvoort.

• Afstand P11 Premiumweg Niester Riesen (te voet): 13,3 km.
• Afstand Pension Sonnenhang – Königs-Alm & Königs-Alm – Zandvoort (auto): 438,9 km.

Praktische informatie wandelvakantie Duitsland

• Als je gaat wandelen, neem voldoende eten en drinken mee. Tijdens mijn wandelingen ben ik nauwelijks tot geen horecagelegenheden of winkels tegengekomen. Ga dus goed voorbereid op pad. Zorg ervoor dat je twee liter water per persoon – zeker bij warm weer – bij je hebt. Als ik ga wandelen neem ik voor elk uur iets te eten mee. Denk aan fruit, belegde broodjes, noten en energierepen. In alle accommodaties kon ik bij het een ontbijt een lunchpakket maken en kreeg ik bovendien energierepen, fruit, yoghurt en water mee.
• Grote delen van de wandelroutes zijn zonder schaduw, dus smeer je goed in met zonnebrandcrème.
• De wandelroutes staan middels markeringen erg goed aangegeven. Toch raad ik je aan om ook een wandelkaart van het gebied mee te nemen als je op pad gaat.
• De wandelpaden in de Duitse deelstaat Hessen variëren van zand- en klauterpaden tot steile trappen, en kunnen door regenval glad zijn. Maar de wandelroutes gaan ook grotendeels over geasfalteerde paden. De beste tip die ik je kan geven als je op wandelvakantie Duitsland gaat: trek goede wandelschoenen aan.
• In Duitsland ben je nooit zeker van het weer. Zeker in de hoger gelegen gebieden kan het weer opeens omslaan. Check daarom altijd vooraf het weerbericht om te bepalen welke kleding je nodig hebt.
• En vergeet zeker je fotocamera niet.

Praktische informatie reizen naar Duitsland

• Een elektrische koelbox is ideaal als je kiest om met de auto naar Duitsland af te reizen. Nooit meer lauwe drankjes en slappe broodjes onderweg, maar heerlijk gekoeld eten en drinken.
• De prijs voor benzine in Duitsland ligt een stuk lager dan bij ons. Ik betaalde € 1,42 (september 2019) voor een liter benzine. Om de benzinekosten te drukken, raad ik je aan om niet aan de snelweg te tanken maar in een naburig gelegen dorpje.
• In Duitsland kan je niet overal met je pinpas of creditcard betalen. Zorg ervoor dat je altijd contant geld op zak hebt.
• Een geldig paspoort of een geldig Nederlandse identiteitskaart is vereist als je naar Duitsland gaat.

Met de auto naar Duitsland? Dit moet je weten!

Wanneer je op autovakantie naar Duitsland gaat, is het slim om te controleren wat je allemaal mee moet nemen om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen met betrekking tot autorijden. In Duitsland mag je niet de weg op zonder een gevarendriehoek, veiligheidshesje en verbanddoos in de auto. Bovendien moet je rekening houden met de Duitse milieuzones. Het kan zijn dat je een milieusticker – ‘Umweltplakette’ – moet aanschaffen voor zogenoemde milieuzones. Zonder zo’n sticker mag je het gebied niet inrijden.

De sticker heeft een rode, gele of groene kleur en alleen met een groene sticker ben je met jouw auto welkom in de Duitse steden. Ga je met de auto naar Duitsland? Vergeet dan niet om een milieusticker vóór vertrek aan te vragen. Steden waarbij zo’n milieusticker verplicht is, zijn onder meer Berlijn, Darmstadt, Frankfurt am Main en Keulen. Bekijk hier alle steden waarvoor een milieusticker verplicht is.

Meer tips voor wandelen in Duitsland? Lees dan ook deze artikelen met mooie wandelroutes bij onze oosterburen in de hoofdrol:

• Habichtswaldsteig in Hessen: de mooiste wandelroute van Duitsland
• Nationaal Park Sächsische Schweiz: tips voor een dagtrip vanuit Dresden
• De mooiste meren in Duitsland: helderblauwe bergmeren in Beieren
• Hintersee in Duitsland: een betoverend meer in Berchtesgadener Land

Disclaimer: Deze 5-daagse wandelvakantie in Duitsland maakte ik op uitnodiging van Hessen Tourismus, Kassel Marketing, Naumburg Tourismus en Wanderschule Nieste maar zoals altijd deel ik mijn persoonlijke en eerlijke mening.